krzepliwoci

Krzepliwość, często nazywana krzepliwością krwi lub hemostazą, to zdolność organizmu do zatrzymywania krwawienia po urazie naczyń. Proces ten zależy od współdziałania naczyń krwionośnych, płytek krwi i układu krzepnięcia, który obejmuje liczne czynniki krzepnięcia.

Krzepliwość składa się z trzech elementów: hemostazy naczyniowej (uszczelnienie uszkodzonej ściany naczynia), hemostazy pierwotnej (aktywowana przez płytki krwi) oraz hemostazy wtórnej (kaskada krzepnięcia, w której czynniki krzepnięcia przekształcają fibrynogen w fibrynę). Droga krzepnięcia dzieli się na zewnętrzną i wewnętrzną, prowadząc do powstania stabilnego skrzepu.

Ocena krzepliwości odbywa się głównie w badaniach laboratoryjnych. Czas protrombinowy (PT) i miara INR oceniają drogę zewnętrzną, czas częściowej tromboplastyny (APTT) – drogę wewnętrzną i czas trombinowy. W diagnostyce monitoruje się także poziom fibrynogenu i liczbę płytek krwi. W kontekście terapii antykoagulacyjnej wykorzystuje się m.in. warfarynę, DOAC-y czy heparynę; monitorowanie obejmuje odpowiednie testy krzepnięcia.

Zaburzenia krzepliwości mogą prowadzić do krwawień (np. niedobory witaminy K, choroby wątroby, trombocytopenia) lub do nadmiernej krzepliwości i zakrzepów (np. choroby naczyniowe, mutacje prowadzące do hiperkoagulacji). Czynnikami wpływającymi są wiek, choroby, leki oraz styl życia.

Znaczenie kliniczne krzepliwości obejmuje ocenę ryzyka krwawienia przed zabiegami, monitoring terapii antykoagulacyjnej oraz diagnostykę zaburzeń hemostazy w celu odpowiedniego leczenia.