Toegankelijkelijkheid

Toegankelijkelijkheid is de eigenschap dat iets bruikbaar is voor zo veel mogelijk mensen, ongeacht beperkingen door handicap, leeftijd, taalniveau of technologie. Het omvat fysieke omgevingen en gebouwen, maar ook digitale middelen, informatie en dienstverlening. Het doel is om barrières te verwijderen zodat iedereen gelijke toegang heeft.

Voorbeelden van toegankelijkheid zijn drempelvrije ingangen, liften, brede deuropeningen en ademen naar een lay-out die rolstoelgebruikers ondersteunt. In de digitale wereld geldt dat websites en apps met toetsenbordbediening navigeerbaar zijn, schermlezers de inhoud kunnen voorlezen, afbeeldingen een compacte alt-tekst hebben, video’s ondertiteld worden en informatie duidelijk en eenvoudig te lezen is. Ook communicatiemiddelen zoals gebaren, duidelijke taal en ondersteunende technologieën spelen een rol.

Ontwerp en normen richten zich op het verminderen van ongelijkheden. Toegankelijkheid wordt vaak benaderd via universeel ontwerp en inclusieve ontwerpprincipes, zodat producten en omgevingen vanzelfsprekend bruikbaar zijn voor de meeste mensen. Internationale normen zoals de Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) en de Europese norm EN 301 549 vormen leidraden voor digitale toegankelijkheid. In veel landen, waaronder Nederland en België, bestaan wetten en beleidskaders die toegankelijkheid afdwingen voor publieke sector en openbare dienstverlening, en die organisaties aansporen om toegankelijkheidsmaatregelen door te voeren.

Voordelen zijn onder meer grotere inclusie, verbeterde veiligheid, en een betere gebruikerservaring voor iedereen. Uitdagingen zijn onder meer kosten en complexiteit bij het aanpassen van bestaande systemen, gebrek aan bewustwording en de behoefte aan continu onderhoud en testing met diverse gebruikersgroepen.

Zie ook: toegankelijk ontwerp, inclusieve design, WCAG, EN 301 549.