Tekstdocumenten

Tekstdocumenten zijn digitale bestanden die uitsluitend uit tekst bestaan, zonder opgemaakte lay-out, afbeeldingen of multimediacomponenten. Ze worden meestal opgeslagen in platte‑tekstformaten zoals .txt, .csv of platformonafhankelijke standaarden zoals Unicode, waardoor ze door vrijwel elk besturingssysteem en elke teksteditor kunnen worden geopend. Tekstdocumenten worden breed toegepast in softwareontwikkeling, data‑exchange, documentatie en eenvoudige notities, omdat ze een klein bestandsgrootte hebben en gemakkelijk geautomatiseerd kunnen worden verwerkt.

De belangrijkste kenmerken van tekstdocumenten zijn de afwezigheid van opmaak (bijvoorbeeld vet of cursief) en de mogelijkheid om inhoud direct te lezen met een eenvoudige tekstviewer. Desondanks kunnen tekstdocumenten structurerende elementen bevatten, zoals scheidingstekens (komma‑ of tab‑gescheiden waarden) of markup‑talen (bijvoorbeeld Markdown of LaTeX) die later door gespecialiseerde programma’s kunnen worden geïnterpreteerd.

In de praktijk worden tekstdocumenten vaak aangemaakt met basisprogramma’s zoals Notepad, Vim, Emacs of terminal‑gebaseerde editors. Voor grootschalig beheer en versiecontrole maken ontwikkelteams doorgaans gebruik van systemen als Git, waarbij de eenvoudige diff‑functionaliteit van platte tekst een belangrijk voordeel is. Daarnaast vormen tekstdocumenten de basis voor configuratie‑files, log‑bestanden en broncode, waardoor ze een cruciale rol spelen in de IT‑infrastructuur.

Standaarden zoals ASCII, UTF‑8 en UTF‑16 zorgen voor compatibiliteit en internationale tekenondersteuning. Hoewel tekstdocumenten qua functionaliteit beperkt zijn ten opzichte van opgemaakte formaten zoals .docx of PDF, blijven ze vanwege hun eenvoud, draagbaarheid en bewerkbaarheid een fundamenteel onderdeel van digitale informatiestromen.