Stemplingsreactiviteit

Stemplingsreactiviteit is een term die in sommige Nederlandse wetenschappelijke en technische bronnen wordt gebruikt om de mate van reactie of gevoeligheid van een systeem tijdens stempel- of vormgevingsprocessen aan te duiden. Het begrip is geen vaststaande, internationaal erkende term en kan in verschillende disciplines verschillende betekenissen hebben. In de literatuur verschijnt het meestal in contexten zoals metaal- en kunststofvervorming, waar men de interactie tussen materiaal, stempel, temperatuur, snelheid en wrijving bedoelt.

In de materialenwetenschap verwijst stemplingsreactiviteit vaak naar de neiging van het materiaal om chemische of fysische veranderingen te ondergaan tijdens het vervormingsproces, zoals herverdeling van kristalstructuur, rekristallisatie, oksidatie of scheuring. Factoren die de reactiviteit beïnvloeden zijn onder meer temperatuur, vervormingssnelheid, lubricatie en de legeringselementen. Meetmethoden omvatten microstructuuranalyse na bewerking, hardheids- en trekproeven, residuale spanningen en röntgendiffractie of elektronenmikroscopie om veranderingen in fase of structuur vast te stellen.

In kunststof- en lijmtechnologie kan de term slaan op de mate waarin lijm- of polymeerverbindingen reageren of uitharden onder vormgevingsdruk, wat invloed heeft op hechting en eindkwaliteit. Belangrijke factoren voor interpretatie zijn tijd, temperatuur, druk en milieuomstandigheden. Vanwege het gebrek aan een eenduidige definitie is het gebruik van de term gebonden aan duidelijke contextuele uitleg en specificatie van de toegepaste meetmethoden.

Zie ook: vormgeving, materiaalvervorming, chemische reactiviteit.