Sportrehabilitatie

Sportrehabilitatie is een tak van de geneeskunde en fysiotherapie die zich bezighoudt met het herstel van functioneren na sportblessures of operaties. Het doel is terugkeer naar sport op een veilige en verantwoorde manier, met aandacht voor herstel, prestaties en preventie van herblessures.

Het vakgebied omvat evaluatie van letsel, behandelplan op maat en progressie naar functioneel niveau. Veel voorkomende aandoeningen zijn verstuikingen en verrekkingen, kruisbandletsels, meniscusproblemen, overbelastingsklachten en fracturen. Therapie kan starten na de acute fase en is vaak afgestemd op de sporttak en het niveau van de sporter. Rehabilitatie gaat uit van een gefaseerde aanpak en voortdurend evalueren van vooruitgang en risico’s.

Het rehabilitatieproces kent doorgaans fasen: acute fase (pijn- en zwellingbehandeling, rust en bescherming), subacute fase (mobilisatie en initiële krachttraining), en functionele/sport-specifieke fase (neuromusculaire training, coördinatie, motorische leerprocessen) en uiteindelijk terugkeer naar training en competitie. Er wordt gewerkt aan stabiliteit, spierkracht, bewegingsuitslagen en sport-specifieke vaardigheid, met criteria voor voortgang en terugkeer.

Interventies omvatten manuele therapie, oefentherapie, progressieve weerstandstraining, proprioceptie- en balanstraining, loop- en sprongtechnieken, en sport-specifieke trainingsvormen. Er wordt vaak gewerkt met criteria voor terugkeer naar spelen, waaronder functionele tests en patiëntgebonden uitkomsten.

Team en omgeving: een sportfysiotherapeut of sportarts speelt vaak een centrale rol, soms in samenwerking met orthopedisch chirurg, sportdiëtist en trainer. De rehabilitatie vindt plaats in klinische omgevingen, trainingscentra of sportclubs en vereist maatwerk, evaluatie en belastingregeling.

Uitkomsten en preventie: succesvol herstel wordt beoordeeld aan de hand van functionele meetinstrumenten, pijnvrije belasting en criteria voor terugkeer naar sport. Door gerichte neuromusculaire training en trainingsprogramma’s kunnen herhaling en overbelasting vaak worden verminderd.