Schwannsejtek

Schwannsejtek zijn gliale cellen van het perifere zenuwstelsel (PZS). Ze ontstaan uit de neurale crest en omringen axonen in perifere zenuwen, waar ze zowel structurele ondersteuning bieden als elektrische isolatie. Ze spelen een essentiële rol bij de vorming en het onderhoud van de myelineschede en dragen bij aan de snelheid en precisie van zenuwgeleiding.

Er bestaan twee hoofdtypen: myeliniserende Schwannsejten, die één axonsegment in meerdere lagen myeline omsluiten en zo de geleidingssnelheid verhogen via saltatoire geleiding; en niet-gemyeliniseerde Schwannsejten, die meerdere kleine diameter-axonen in Remak-bundels omringen zonder myelinisatie. Deze diversiteit stelt het perifere zenuwstelsel in staat om verschillende soorten vezels efficiënt te ondersteunen.

Ontwikkeling en moleculaire kenmerken: Schwannsejten ontstaan uit cellen van de neurale crest en migreren naar perifere zenuwen, waar ze differentiëren afhankelijk van de lokale omgeving. In het PZS uiten ze zich onder meer met S-100, en beschikken ze over belangrijke myelinisatie-eiwitten zoals myeline-eiwit zero (P0) en PMP22, die structuur en stabiliteit van de myelinelaag bepalen.

Functie bij zenuwbeschadiging en regeneratie: na beschadiging dedifferentiëren Schwannsejten, prolifereren en ruimen beschadigd myeline op. Ze vormen then de buizen van Büngner die regenererende axonen begeleiden richting hun doel, en scheiden neurotrofe factoren uit die axonale groei ondersteunen. Na genezing kan remyelinisatie plaatsvinden.

Klinische context: Schwannsejten kunnen tumorigeseerden, zoals schwannomen. Mutaties of dysfuncties in PZS-myeline-eiwitten zoals PMP22 zijn gekoppeld aan perifere neuropathieën zoals Charcot-Marie-Tooth-diagnosen.