Rivierbekken

Een rivierbekken, ook wel rivierbekken of waterscheidingsgebied genoemd, is het landgebied waarvan al het neerslag- en grondwater uiteindelijk via één hoofdwaterloop afstroomt naar een gezamenlijke uitmonding, zoals een rivier, een meer of een zee. Het bekken wordt afgebakend door waterscheidingslijnen die het gebied van aangrenzende bekken scheiden; deze grenzen liggen meestal langs hogere ruggen of heuvelruggen. De omvang van een rivierbekken kan variëren van enkele vierkante kilometers tot duizenden vierkante kilometers, en de samenstelling is sterk afhankelijk van relief, bodem, vegetatie en menselijke activiteiten.

Binnen een rivierbekken loopt een complex watersysteem: het hoofdwaterlichaam en de zijrivieren, meren en moerassen, samen met ondergrondse watervoorraden. Het hydrologische proces omvat regenval, afstroming, infiltratie en evaporatie, afwijkingen in baseflow en episodische piekafvoeren tijdens hoosbuien. Het bekken levert ook diensten zoals drinkwater, irrigatie, natte gebieden, overstromingsbescherming, sediment- en nutrientengebonden ecosystemen.

Beheer van rivierbekkens richt zich op het verzekeren van veilige waterafvoer, schoon water en behoud van biodiversiteit, vaak via rivierbekkenbeheer op nationaal of internationaal niveau. Mensen beïnvloeden bekken door landbouw, verstedelijking en industriële activiteiten, waardoor waterkwaliteit en -kwantiteit, ondergrondse watervoorraden, en ecologische functies onder druk komen te staan. Klimaatverandering en veranderende landgebruikspraktijken benadrukken de behoefte aan duurzaam beheer van rivierbekkens.