rivierbekkenbeheer

Rivierbekkenbeheer is het integrale beheer van een rivierbekken met als doel overstromingsveiligheid, voldoende zoetwater en een gezond ecosysteem, rekening houdend met maatschappelijke en economische functies. Het bekken omvat alle land- en wateroppervlakken die via de rivier met elkaar in verbinding staan en kan grenzen hebben die meerdere gemeenten, provincies en zelfs landen overschrijden.

De belangrijkste doelstellingen zijn bescherming tegen overstromingen, borging van watervoorziening en waterkwaliteit, en behoud of herstel van biodiversiteit en leefgebieden. Het omvat planning, monitoring, risicobeoordeling en uitvoering van maatregelen op bekkenniveau.

Governance: In Nederland ligt de operationele verantwoordelijkheid bij de waterschappen, die zorgdragen voor dijken, gemalen en waterkwaliteit. Provincies en gemeenten leveren de regionale en ruimtelijke afstemming. De nationale overheid stelt kaders en coördineert waar nodig. Het rivierbekkenbeheer is ook gebonden aan Europese regels, zoals de Kaderrichtlijn Water en de Richtlijn Overstromingsrisico’s, via rivierbekkenplannen en periodieke evaluaties.

Instrumenten en maatregelen: gebiedsgerichte inrichting zoals het verbreden van nevengeulen, dijkverzwaringen, retentiegebieden, natuurontwikkeling en waterkwaliteitsverbetering; Ruimte voor de Rivier is een bekend voorbeeld waarin ruimte wordt gecreëerd voor hogere waterstanden en om water en landschap beter op elkaar af te stemmen.

Uitdagingen en voordelen: Klimaatverandering en verstedelijking vergroten de druk op rivierystemen; onderhoud en financiering van dijken en infrastructuur blijven uitdagingen. De voordelen van effectief rivierbekkenbeheer zijn onder meer betere veiligheid, schoner water, meer natuur en recreatieve mogelijkheden.