Risicoanalysemethoden

Risicoanalysemethoden zijn systematische benaderingen om risico's te identificeren, evalueren en beheersen binnen projecten, organisaties en processen. Ze bieden inzicht in wat er mis kan gaan, hoe waarschijnlijk het is en welke impact te verwachten, zodat besluiten doelmatig genomen kunnen worden.

Kwalitatieve risicoanalyse maakt gebruik van beschrijvende evaluaties zonder exacte getallen. Voorbeelden zijn risicoposters via een risicomatrix, checklists, brainstormsessies en scenarioanalyse. Deze methode beoordeelt kans en impact in kwalitatieve termen en is vooral nuttig bij beperkte data of snelle besluitvorming.

Kwantitatieve methoden gebruiken wel getallen en modellen om onzekerheid te kwantificeren. Voorbeelden zijn fault tree analysis (FTA), event tree analysis (ETA), failure modes and effects analysis (FMEA), probabilistische risicoanalyse (PRA), Monte Carlo-simulatie, Bayesian-netwerken en gevoeligheidsanalyses. Deze benaderingen leveren numerieke inschattingen van waarschijnlijkheid, impact en risicoprocessen, en ondersteunen complexe besluitvorming.

Procesmatig omvatten risicoanalyses stappen zoals: identificeer risico's, beoordeel kans en impact, bepaal prioriteit, ontwikkel beheersmaatregelen en voer monitoring en herziening uit. Data en bronnen kunnen historische incidenten, expertinschattingen, simulaties en normen zijn. Modellen kunnen afhankelijkheden en onzekerheden expliciet maken; voorkomende beperkingen zijn subjectiviteit, datakwaliteit en tijdsdruk.

Toepassingsgebied en relevantie: bouw, olie en gas, industriële productie, transport, informatieveiligheid, financiën en gezondheidszorg. De resultaten bestaan vaak uit een risicoregister, risicokaarten en mitigatie- of beheersplannen die beslissingsondersteuning bieden. Veel methoden worden ondersteund door normen zoals ISO 31000 en IEC 31010.