Rentevoeten

Rentevoeten, meestal rentevoet genoemd in het enkelvoud en rentevoeten in het meervoud, is het percentage waarmee rente wordt berekend over leningen of spaargeld, doorgaans uitgedrukt als een jaarlijkse rente. Er bestaan verschillende soorten rente: nominale rente en reële rente (na correctie voor inflatie), vaste rente en variabele rente, en korte versus lange looptijd. In sommige contracten kan rente periodiek worden samengesteld, wat samengestelde rente betekent.

Rentevoeten worden bepaald door meerdere factoren. Centrale banken stellen beleidsrentes vast die dienen als referentie voor commerciële banken. Banken zetten hun eigen tarieven neer op basis van de referentie, hun kosten van fondsen, kredietrisico en concurrentie. Voor verschillende looptijden ontstaat een rentecurve (yield curve), die de verwachte tarieven voor korte en lange termijn laat zien.

Effect op de economie: hogere rentevoeten maken lenen duurder en sparen aantrekkelijker, waardoor consumptie en investeringen kunnen afnemen en inflatie mogelijk afneemt. Lagere rentevoeten stimuleren lenen en uitgaven, wat economische groei kan stimuleren maar mogelijk inflatie aanjaagt. Voor huishoudens betekent dit hogere tarieven vaak hogere lasten op hypotheken en leningen, terwijl spaargeld beter rendeert; voor bedrijven verhogen hogere tarieven de financieringskosten en kunnen investeringsbeslissingen wijzigen.

Meetinstrumenten en voorbeelden: in de eurozone bepaalt de Europese Centrale Bank de belangrijkste beleidsrente, terwijl marktrentevoeten variëren per aanbieder en product. Rentevoeten kunnen vaststaan voor een afgesproken periode of variabel zijn en wijzigen met referentie- of inflatieverwachtingen.