Platformafspraken

Platformafspraken zijn overeenkomsten tussen platformbedrijven en betrokken partijen, zoals werknemers, vakbonden, werkgeversorganisaties en vaak overheidsinstanties, bedoeld om de werkomstandigheden van platformwerkers te regelen. Ze ontstaan in de context van de platformeconomie, waarin werkzaamheden vaak via digitale platforms worden geïnitieerd en de arbeidsrelatie niet altijd duidelijk in kaart is gebracht. Doel is om rechtspositie, zekerheid en transparantie te bieden zonder dat de afspraken per definitie wettelijk afdwingbaar zijn.

Deze afspraken kunnen op verschillende niveaus worden opgesteld. Ze kunnen voortkomen uit een collectieve arbeidsovereenkomst (CAO) of sectorale afspraken tussen vakbonden en platformbedrijven, maar ook uit zelfregulering of richtlijnen van overheden en toezichthouders. De geldigheidsduur en de afdwingbaarheid variëren; sommige afspraken zijn vrijwillig of tijdelijk, andere kunnen op juridische wijze afdwingbaar worden gemaakt of als minimumstandaard dienen binnen een sector.

Typische onderwerpen van platformafspraken zijn onder meer de classificatie van werkers (werkverband versus zelfstandige), beloning en betalingstermijnen, arbeidstijden en rusttijden, veiligheid en ziekteverlof, training en aansprakelijkheid, privacy en data- en algoritme-transparantie, reputatie- en beoordelingssystemen, en procedures voor geschillen en geschrapte voertuigen of accounts. Ook afspraken over verzekering, socialezekerheidsbijdragen en fiscale compliance komen vaak aan bod.

Platformafspraken vormen meestal een aanvullend kader naast de geldende arbeids- en sociale wetgeving en zijn gericht op betere arbeidsvoorwaarden en eerlijke competitie tussen platforms. Zie ook: CAO, gig economy, collectieve arbeidsovereenkomst.