Ongewenselijke

Ongewenselijke is een Nederlands bijvoeglijk naamwoord dat bedoeld is als aanduiding voor wat men als ongewenst of onaangenaam beschouwt. Het duidt op iets dat in een bepaalde situatie niet gewenst is, zoals gedrag, uitkomsten of bijwerkingen. De term heeft een formeel karakter en komt vaak voor in beleidsdocumenten, wetgeving, zorg en technologische of milieuzaken.

In de praktijk wordt ongewenselijke meestal vóór een zelfstandig naamwoord geplaatst: bijvoorbeeld “ongewenselijke bijwerkingen” of “ongewenselijke gevolgen”. Het kan ook predicatief worden gebruikt: “Dat is ongewenselijk.” De gebruikte vorm en inflectie hangen af van de grammaticale context in de zin.

Het woord is afgeleid van wenselijk met het voorvoegsel on-; de attributieve vorm ongewenselijke komt overeen met de algemene regels voor bijvoeglijke naamwoorden die vóór een zelfstandig naamwoord staan of daarna in zinsverband voorkomen.

Synoniemen zijn onder meer ongewenst, ongunstig en onwenselijk. Het verschil ligt in nuance en register: ongewenst is vaker gangbaar in dagelijkse taal, terwijl onwenselijk en ongewenselijke termen formeler zijn en vaker voorkomen in beleid, juridische teksten en professionele communicatie. Gebruik van ongewenselijke benadrukt doorgaans de ernst of de normative lading van wat als ongepast wordt beschouwd.