Multisysteeminsufficiëntie

Multisysteeminsufficiëntie is een klinisch syndroom waarbij twee of meer orgaansystemen snel achter elkaar of gelijktijdig falen bij een acuut zieke patiënt. Het gebruikt vaak de term multisysteemorganenfalen of MODS (multiple organ dysfunction syndrome). Het ontstaat meestal na een ernstige systemische ontstekingsreactie op factoren zoals sepsis, ernstig trauma, pancreatitis of een grote operatie, maar kan ook voortkomen uit shock of toxische insulten. De onderliggende pathofysiologie is complex en omvat een dysregulatie van inflammatoire mediatoren, microcirculatoire dysfunctie, ischemie-reperfusie-schade en crosstalk tussen organen. Dit leidt tot verslechterde perfusie en progressieve orgaandysfunctie, vaak binnen afgebakende tijd na het initiële insult.

Diagnostiek en monitoring geschieden clinisch en via laboratoriumonderzoek. In de kliniek wordt regelmatig de Sequential Organ Failure Assessment (SOFA)-score gebruikt om de ernst van orgaandysfunctie te kwantificeren en de evolutie te volgen. Behandeling richt zich op het achterhalen van de oorzaak en op uitgebreide ondersteuning van de aangetaste systemen: optimalisatie van zuurstoflevering, fluid balance en hemodynamische stabiliteit, mechanische ventilatie bij respiratoir falen, nierfunctievervanging indien nodig, en bestrijding van infectie. Voeding en preventie van complicaties zijn eveneens cruciaal.

Prognose hangt af van het aantal aangetaste systemen, de oorzaak en de snelheid van herkenning en behandeling. Hoewel de uitkomst verbetert met gevorderde kritieke zorg, blijft multisysteeminsufficiëntie een ernstige conditie met een significant mortaliteitsrisico.

Zie ook: MODS, sepsis, orgaandysfunctie.