Mondweefsel

Mondweefsel, ook wel mondslijmvlies genoemd, is het weefsel dat de binnenkant van de mondholte bekleedt. Het omvat onder meer het tandvlees (gingiva), de wangslijmvlies, het harde en het zachte gehemelte, de onderkant van de mondbodem en de dorsale en ventrale delen van de tong. Mondweefsel bestaat uit twee hoofdcomponenten: een epitheellaag en de onderliggende lamina propria, en in sommige regio’s kan onder de lamina propria een submucosa voorkomen met klieren of vetweefsel.

Het epitheel is stratified squamous en kan per regio keratiniseren of niet-keratiniseren. Keratinisatie komt vooral voor bij het tandvlees en het harde gehemelte; de wangslijmvlies, lippen en de onderkant van de mond en de ventrale tong zijn meestal niet-keratiniseerd.

De lamina propria bestaat uit bindweefsel met collageen- en elastinevezels, bloedvaten, zenuwen en immuuncellen. In sommige delen van het mondslijmvlies bevindt zich onder de lamina propria een submucosa met speekselklieren en soms vetweefsel. Het mondslijmvlies is aangepast aan mechanische belasting, chemische prikkels en microbiële blootstelling en vormt een eerste barrière tegen invasie.

Functie: mondweefsel beschermt onderliggende structuren, biedt sensatie en speelt een rol bij speekselafgifte en spraak. Het weefsel kent een relatief hoge celdoorvoer en een snelle regeneratie, wat herstel na letsel vergemakkelijkt.

Gezondheid: ontstekingen van het tandvlees (gingivitis) en parodontitis zijn veelvoorkomende aandoeningen. Ook mucosale aandoeningen zoals orale candidiasis of lichen planus kunnen voorkomen; zeldzame maar ernstige afwijkingen omvatten mondkanker.