Medicatietrouw

Medicatietrouw, ook wel adherentie genoemd, is de mate waarin iemands inname van medicijnen overeenkomt met wat is afgesproken met een zorgverlener. Dit omvat de juiste dosis, op de juiste tijdstippen en de volledige duur van de behandeling. Een onderscheid wordt vaak gemaakt tussen persistente inname (hoe lang iemand doorzet) en dagelijkse of incidentele niet-naleving (stopzetting of foutieve inname).

Goede medicatietrouw is cruciaal bij veel chronische aandoeningen, zoals hart- en vaatziekten, diabetes en astma. Suboptimale medicatietrouw kan de werking van de behandeling verminderen, leiden tot slechtere klinische uitkomsten, toenemende ziekenhuisopnames en hogere zorgkosten. De mate van adherence kan per patiënt en per medicijn sterk variëren, en wordt beïnvloed door meerdere factoren.

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie bestaan er vijf dimensies die medicatietrouw bepalen: factoren van de patiënt (kennis, motivatie, psychische toestand), therapie-gerelateerde factoren (complexe dosering, bijwerkingen), aandoening-gerelateerde factoren (ernst, symptoomvrije periodes), sociaaleconomische en gezondheidszorgsystemische factoren (toegang tot zorg, kosten, ondersteuning), en het zorgsysteem zelf (coördinatie, communicatie). Deze factoren kunnen elkaar versterken of belemmeren.

Metingen van medicatietrouw gebeuren onder meer via zelfrapportage, controles van pillen-inname, elektronische monitoringsystemen, apotheekreceptgegevens en ziekenhuis- of verzekeringsdata. Elk middel kent beperkingen zoals herinneringssaturatie, sociaal wenselijk gedrag of incomplete gegevens.

Strategieën om medicatietrouw te verbeteren zijn onder meer duidelijke en begrijpelijke uitleg, vereenvoudiging van doseringen, gebruik van herinneringen en verpakkingen, gezamenlijke besluitvorming met patiënten, regelmatige follow-up en nauwere samenwerking tussen huisarts, apotheek en zorgverleners.