Lockouttagoutregelingen

Lockout-tagoutregelingen (LOTO) zijn procedures en organisatorische maatregelen die voorkomen dat een machine of energiebron per ongeluk wordt vrijgegeven tijdens onderhoud, inspectie of reparaties. Het doel is de veiligheid van werknemers te waarborgen door ongewenste herstart en energiestoten te voorkomen.

De kern van een LOTO-regeling bestaat uit: identificatie van alle energietypen die de apparatuur kan beïnvloeden (elektrisch, pneumatisch, hydraulisch, mechanisch, thermisch, zwaartekracht); isolatie van de energiebron; toepassen van een vergrendelings- of beveiligingsmiddel (slot) en een waarschuwingslabel; verificatie van nul-energie voordat met werkzaamheden wordt begonnen; en documentatie van wie vergrendelt en wanneer.

Tijdens de uitvoering zijn er duidelijke rollen: geautoriseerde medewerkers die de vergrendeling aanbrengen, en betrokken medewerkers of medewerkers in de omgeving die waakzaam moeten zijn en in de buurt moeten blijven totdat de werkzaamheden zijn voltooid. Een gangbare werkwijze omvat voorbereiding, uitschakeling, isolatie, bevestiging van vergrendelingen (ook bij meerdere energiepunten), verificatie van nul-energie, onderhoud of inspectie, en communicatie dat het werk is voltooid en de vergrendelingen kunnen worden verwijderd in omgekeerde volgorde.

Bij meerdere betrokkenen of opgeslagen energie wordt vaak gebruik gemaakt van groepslockout, met meerdere vergrendelingen en een groepsverantwoordelijke. Tag-out (waarschuwingslabels) wordt meestal als aanvullende maatregel gebruikt wanneer vergrendeling niet haalbaar is.

Regelgeving en implementatie variëren per land en sector. In de Verenigde Staten is lockout/tagout vastgelegd in OSHA-regels (29 CFR 1910.147). In de Europese Unie volgen bedrijven de algemene arbeidsveiligheidsrichtlijnen en nationale normen, met vereisten voor beleid, training en periodieke inspecties om LOTO-praktijken te waarborgen.