Landschapstypen

Landschapstypen zijn systematische classificaties van landschappen op basis van kenmerkende eigenschappen en processen. Ze geven structuur aan het begrijpen van ruimtelijke variatie door landschappen te vergelijken en te koppelen aan functies, waarden en beheeruitdagingen.

De classificatie kan plaatsvinden op verschillende niveaus en vanuit diverse invalshoeken. Veelvoorkomende criteria zijn geologische ondergrond en topografie, klimaat en hydrologie, bodemtypes, vegetatie en landgebruik, maar ook cultuurhistorische elementen zoals menselijke inrichting en landnuttiging. Typen kunnen zowel geomorfologisch als ecologisch of cultureel van aard zijn.

Er bestaan uiteenlopende benaderingen van landschapstypen. Geomorphologische typen onderscheiden bijvoorbeeld bergachtige, vlakke en plateaulandschappen; klimatenleerstammen vormgeven woestijn-, steppe- of boslandschappen. Hydrologische typen omvatten kust- en delta-landschappen, rivieren, moerassen en meren. Vegetatieve en bodemtypen brengen bos-, grasland- en openlandschappen in kaart. Daarnaast zijn cultuurlandschappen belangrijk, zoals agrarische landschappen, stedelijke en industriële landschappen, die wijzen op menselijke interactie met het landschap door tijd heen.

In beleid en planning worden landschapstypen gebruikt om ecologische verbindingen te behouden, landschapskarakter te beschermen, routes en toerisme te ontwikkelen, en ruimtelijke ordening af te stemmen op functies zoals landbouw, waterbeheer en natuurbehoud. Ze zijn echter vereenvoudigingen van werkelijkheid en moeten alarm slaan voor dynamiek, schaalverschillen en multi-variabele processen in het landschap.

---