woestijn

Een woestijn is een gebied waar neerslag extreem schaars is en verdamping vaak groter is dan de neerslag. Een gangbare definitie stelt dat een woestijn minder dan circa 250 millimeter neerslag per jaar ontvangt, met lange perioden van droogte en korte, onregelmatige regenval. De vochtbalans is daardoor vaak negatief en planten en dieren moeten extreme droogte en hoge temperatuurschommelingen doorstaan. Woestijnen komen zowel in tropische als gematigde klimaten voor en kunnen heet zijn (bijvoorbeeld Sahara) of koud (zoals de Gobi of delen van Antarctica).

Kenmerkend voor woestijnen zijn extreme temperatuurverschillen tussen dag en nacht, weinig tot geen bewolking, en een vaak rotsachtige of zandige ondergrond. Zandduinen, rotsformaties, en beperkte oases kunnen voorkomen waar water aan de oppervlakte komt of ondergronds beschikbaar is. De flora en fauna zijn gespecialiseerd in waterbesparing en droogtebestendigheid, met diepwortelende planten en dieren die eetbare plantendelen kunnen bewaren of zich snel kunnen voortbewegen naar schaarse waterbronnen.

Voorbeelden van bekende woestijnen zijn de Sahara in Noord-Afrika, de Arabische Woestijn, de Gobi in Azië, de Sonorawoestijn in Noord-Amerika, en de Kalahari in Afrika. Menselijk gebruik is onder meer nomadisch vee- en schaaphouderij, en soms landbouw langs oases of beslist droogtebestendige landbouw in geïrrigeerde zones.

Desertificatie en klimaatverandering bedreigen sommige woestijnen en menschen die afhankelijk zijn van hun middelen. Conservatie- en duurzaamheidsmaatregelen proberen de kwetsbare ecosystemen te beschermen en waterbeheer te verbeteren.