Kompartimenten

Kompartimenten zijn afgebakende delen van een systeem waarin bepaalde processen plaatsvinden onder specifieke omstandigheden. Grenzen kunnen door membranen, wanden of andere barrieren worden gevormd. Compartimenten vergemakkelijken specialisatie, controle en veiligheid door uitwisseling van stoffen te reguleren via selectieve transportmechanismen.

In cellen zorgen membranen voor compartimentering die chemische reacties scheiden en een afstemming van factoren zoals pH en enzymatische activiteit mogelijk maakt. Voorbeelden zijn kern, mitochondriën, chloroplasten, het endoplasmatisch reticulum, Golgi-apparaat, lysosomen en vacuolen. Deze organellen hebben unieke omgevingen die elkaar niet verstoeren.

Buiten de biologie worden compartmenten ook in andere vakgebieden gebruikt. In ecologie en geologie worden koolstof- en materiecompartimenten onderscheiden zoals atmosfeer, biosfeer, hydrosfeer en lithosfeer. In de farmacokinetiek beschrijven compartmentmodellen hoe een geneesmiddel zich door het lichaam verdeelt, met één- of multi-compartimentmodellen. In informatica en technologie verwijst compartimentering naar beveiligings- en isolatiemiddelen zoals sandboxing en containers.

De aard van de grenzen en het aantal compartimenten kan variëren afhankelijk van het systeem en de doelstellingen, en compartimenten kunnen dynamisch ontstaan, fuseren of verschuiven naarmate processen evolueren.