Kleurbanding

Kleurbanding is een visueel artefact waarbij een vloeiend verloop van kleur in een afbeelding of print niet soepel wordt weergegeven, maar als discrete banden verschijnt. Het komt vooral voor bij afbeeldingen met grote gradienten, zoals een heldere lucht of een zachte schaduw, waar een onbeperkte kleurdistibutie gewenst is.

Oorzaken liggen meestal bij beperkte kleurdiepte en kwantisatie. Bij 8-bits-per-kanaal beelden kan een continu verloop worden omgezet in minder mogelijke waarden, waardoor posterization en duidelijke banden ontstaan. Ook compressie, zware bewerkingen, en niet-lineaire gamma-responsen van displays kunnen dragen aan het optreden. Daarnaast kunnen kleurbeheerfouten, calibratieproblemen en printer- of weergavemogelijkheden banding zichtbaar maken in zowel digitale weergave als drukwerk.

Preventie en oplossingen zijn onder meer het werken in hogere kleurdiepte (bij voorkeur 16-bit per kanaal bij bewerking) of het gebruik van RAW-bestanden, zodat gradienten minder snel posterize. Het toepassen van dithering of subtiele ruis kan overgangsbanden doorbreken. Vermijd extreme contrast- en kleuraanpassingen in 8-bit workflows en gebruik een goed kleurbeheer met passende kleurruimten. In het bewerkingsproces helpt soft-proofing en het controleren van gradaties op het gewenste outputmedium om banding vroegtijdig op te sporen.

In drukwerk kan banding ontstaan door inkthoeveelheid, drukkwaliteit of papiergloed. Oplossingen zijn het kiezen van betere profielen, hogere resolutie en onderhoud van de printer, eventueel met dithering en testafdrukken om consistentie te waarborgen.