Kansarmoede

Kansarmoede is een begrip uit het sociaal beleid dat verwijst naar het structureel ontbreken van kansen om volwaardig deel te nemen aan de samenleving. Het gaat daarbij niet uitsluitend om een laag inkomen, maar om factoren die de kansen op onderwijs, werk en sociale participatie beperken. Kansarmoede kan over de tijd persistente gevolgen hebben en komt vaak voor bij mensen die op jonge leeftijd achterstanden oplopen of in omgevingen opgroeien met beperkte ondersteuningsmogelijkheden.

Oorzaken en kenmerken zijn onder meer een lage scholing bij ouders, vroegkinderlijke achterstanden, werkloosheid of onzeker werk, instabiele woonsituaties en belemmeringen op het gebied van taal, gezondheid en digitale toegang. Daarnaast spelen buurtkenmerken zoals achterstand in voorzieningen en sociale uitsluiting een rol. Kansarmoede wordt gemeten aan de hand van meerdere domeinen, waaronder onderwijsresultaten, arbeidsmarktpositie, gezondheid, huisvesting, taal- en digitale vaardigheden en maatschappelijke participatie. In Nederland wordt kansarmoede door beleidsonderzoekers en instanties gebruikt om de effectiviteit van interventies te beoordelen.

Gevolgen raken vooral kinderen en jonge ouders: beperkte schoolkansen, minder arbeidsmarktkansen op lange termijn en verhoogde kwetsbaarheid voor stagnerende sociale mobiliteit. Het beleid richt zich op vroege interventie en integrale aanpak, met aandacht voor hoogwaardige kinderopvang, ondersteuning bij onderwijsachterstanden, taal- en digitale vaardigheidsprogramma’s, activering van jongeren en woon- en buurtversterking. Doel is het vergroten van gelijke kansen en het verminderen van intergenerationele armoede door samenhangende maatregelen over meerdere sectoren.