Initsystemen

Init-systemen zijn softwarecomponenten die het opstarten, initialiseren en afsluiten van een besturingssysteem beheren. Ze draaien meestal als het eerste gebruikerslandproces (PID 1) en coördineren het starten van services, het laden van hardwaredrivers en het afhandelen van shutdown. In oudere Unix-achtige systemen werd vaak SysVinit gebruikt, waarbij runlevels het opstart- en stopgedrag bepaalden.

Moderne init-systemen werken doorgaans met afhankelijkheidsgrafen en parallelle opstart, zodat meerdere diensten tegelijk kunnen starten en afhankelijkheden automatisch worden opgelost. Ze introduceren concepten zoals unit-bestanden, targets en timers, en bieden vaak logging, statusmonitoring en robuuste foutafhandeling. Ze verbeteren ook de shutdown-volgorde en herstartmogelijkheden.

Voorbeelden van init-systemen zijn SysVinit (oud), Systemd (dominant in de meeste Linux-distributies zoals Debian, Ubuntu, Fedora en Arch), Upstart (voorheen veel gebruikt door Ubuntu), OpenRC (Gentoo en Alpine), en minimalistische opties zoals runit en s6. BSD-systemen gebruiken doorgaans RC-scripts en rc.d, terwijl Windows een eigen model met de Service Control Manager heeft, niet primair een Unix-achtig init-systeem.

De keuze voor een init-systeem beïnvloedt boot-tijden, compatibiliteit met oudere scripts, debugging en onderhoud. Systemd biedt uitgebreide functionaliteit en snelle opstart, maar heeft meer complexiteit en afhankelijkheden. SysVinit is eenvoudig en lichtgewicht maar beperkt in functionaliteit. OpenRC, runit en s6 bieden een tussenvorm met verschillende niveaus van modulariteit en doelgerichtheid.

In de huidige Linux-wereld is systemd de facto standaard geworden in veel distributies, maar er bestaan distributies en omgevingen die andere oplossingen blijven gebruiken. Init-systemen vormen de basis voor servicebeheer, statusbewaking en een stabiele shutdown van het systeem.