IVkarakteristiek

IVkarakteristiek (ook geschreven als I–V karakteristiek of I/V-karakteristiek) beschrijft de relatie tussen stroom (I) en spanning (V) voor een elektrisch component of een elektrisch circuit. Grafisch wordt deze relatie weergegeven als een curve in een assenstelsel met spanning op de horizontale as en stroom op de verticale as. De vorm van de curve geeft inzicht in gedrag zoals lineair of niet-lineair, geleiding, grenswaarden en dynamische respons.

Voor ohmse componenten is de I–V-karakteristiek lineair en volgt Ohms wet (I = V/R). Voor niet-lineaire elementen zoals diodes, transistors en zonnecellen zijn karakteristieken kromlijnig en worden ze beschreven met specifieke modellen (bijvoorbeeld de Shockley-diodevergelijking). Belangrijke parameters die uit een I–V-curve gehaald worden zijn onder andere stroom- en spanningsdomijnen, helling (geleiding), weerstand, snijpunten met de assen en voor zonnecellen de open-klemspanning, kortsluitstroom en fill factor.

I–V-metingen worden uitgevoerd met instrumenten zoals curve-tracers, source-measure-units of eenvoudige voedingen en multimeters. In schakelingen wordt de snijpunt van de I–V-karakteristiek van een bron en die van een belastend element gebruikt om de werkpunt (Q-punt) te bepalen. I–V-karakteristieken zijn fundamenteel in elektronica, materiaalkunde en fotovoltaïsche karakterisering omdat ze directe informatie geven over apparaatprestaties, efficiëntie en grenswaarden onder verschillende condities.