Hoofdbegroting

Hoofdbegroting is de primaire begrotingsdocument van een openbaar lichaam, zoals een gemeente of provincie, voor een bepaalde begrotingsperiode, meestal een jaar. Het brengt de verwachte inkomsten en voorgenomen uitgaven in kaart en vormt de basis voor het politieke en operationele beleid, het financieel beheer en de verantwoording aan de طoard.

In de hoofdbegroting staan onder meer de verwachte inkomsten uit belastingen, heffingen, rijksmiddelen en overige ontvangsten, evenals de uitgaven per beleidsveld of afdeling. Daarnaast omvat zij investeringen, de aflossing van schulden, wettelijke reserveringen en eventuele onvoorzieningen. Soms worden also prestatie-indicatoren en doelstellingen opgenomen om de uitvoering te kunnen volgen.

Het opstellen van de hoofdbegroting gebeurt door de uitvoerende macht (bij een gemeente het college van burgemeester en wethouders, bij een provincie door het college en de raad) en wordt door de volksvertegenwoordiging vastgesteld. De begroting gaat meestal vergezeld van een meerjarenraming, waarin de verwachte ontwikkelingen voor de komende jaren worden weergegeven. Het proces kent doorgaans momenten van politieke consultatie, openbare bekendmaking en aanpassingen voordat formeel wordt besloten.

Relatie tot andere documenten en toezicht: na vaststelling vormt de hoofdbegroting de leidraad voor de uitvoering en controle. Gedurende het jaar kunnen begrotingswijzigingen plaatsvinden. Aan het eind van het jaar wordt de jaarrekening opgesteld en besproken. Toezicht op naleving en doelmatigheid ligt bij de gemeentelijke rekenkamer en, op het nationaal niveau, bij de Algemene Rekenkamer.