Geregeerde

Geregeerde is een bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands met de betekenis 'onder regeren staand' of 'geheel bestuurd door een overheid of heerser'. Het duidt aan dat een staat, gebied, instelling of groep onder het bestuur staat van een overheid of ruler. De term komt uit het werkwoord regeren en is afgeleid van het voltooid deelwoord geregeerd; als adjectief krijgt het de -e eind in de attributieve functie (de geregeerde staat).

Gebruik en nuance: geregeerde verwijst meestal naar formeel of historisch besturen door een specifieke autoriteit, zoals een monarchie, republiek, kolonisator of bezetter. Het benadrukt de feitelijke gezagsuitoefening door een heerser of instelling in een bepaald tijds- of bestuurskader. In hedendaagse, informele taal wordt vaker gesproken van ‘bestuurd’ of ‘onder toezicht staat’ dan van ‘geregeerde’.

Voorbeelden in tekstverband kunnen zijn: een geregeerde provincie, een geregeerde kolonie of een geregeerde regio. De vorm komt vooral voor in historische, juridische of academische teksten en klinkt formeel of archaïsch. In moderne politiek- en bestuurlijke contexten wordt de term zelden in dagelijks taalgebruik aangetroffen.

Zie ook: regering, governance, bestuur, soevereiniteit, kolonialisme. Verbindingswoorden: de geregeerde toestand, onder geregeerde omstandigheden.

Samengevat beschrijft geregeerde dus iets dat onder het bestuur van een heerser of overheid stond of staat, meestal weergegeven in formele of historische taal.