Fluoresceert

Fluoresceert is de tegenwoordige tijdsvorm van het werkwoord fluoresceren in het Nederlands en verwijst naar het verschijnsel waarbij een stof licht uitzendt nadat zij licht heeft geabsorbeerd. Fluorescentie is een vorm van luminescentie waarin de emissie vrijwel direct optreedt wanneer de stof terugkeert van een aangeslagen toestand naar de grondtoestand. De uitgezonden straling heeft doorgaans een langere golflengte dan de excitatie, wat bekendstaat als de Stokes-verplaatsing. Fluorescentie treedt meestal op in nanoseconden en verdwijnt zodra de excitatiebron wordt uitgeschakeld.

Mechanisme en eigenschappen: bij absorptie gaat een elektron naar een hoger energieniveau en keert vervolgens terug naar de grondtoestand met het uitzenden van een foton. De kwantumopbrengst bepaalt hoe intens de fluorescence is. De omgeving van de fluorofoor, zoals oplosmiddel en pH, kan de emissie en de levensduur beïnvloeden. Sommige stoffen vertonen meerdere emissiepieken of complexe spectra.

Fluoroforen en materialen: voorbeelden zijn organische dyes zoals fluoresceïne en rhodamine, fluorescentie-eiwitten zoals GFP, en nanomaterialen zoals kwantumdots. Fluoroforen worden veel gebruikt voor labeling en detectie vanwege hun specifieke emissie-eigenschappen en hoge gevoeligheid.

Toepassingen en meetmethoden: fluorescence wordt breed toegepast in biologische en chemische onderzoeksmethoden, waaronder fluorescente microscopie, flow cytometrie, immunoassays en sensors. Meetmethoden omvatten het bepalen van excitatie- en emissiespectra, fluorometrie en spectrofluorometrie. Belangrijke aandachtspunten zijn fotobleaching en fototoxiciteit, evenals gevoeligheid voor omgevingsfactoren zoals pH.