Ensilering

Ensilering, ook wel silage maken genoemd, is het conserveren van voedergewassen door anaerobe fermentatie. Het doel is opslag van vochtig gewas voor ruminanten, zodat voer buiten het groeiseizoen beschikbaar blijft.

Werking: na de oogst wordt het gewas gehakseld en zo dicht mogelijk in een silo, bunker of afsluitbare verpakking gebracht. Door het uitsluiten van zuurstof ontstaat een anaerobe omgeving waarin melkzuurbacteriën suikers uit het gewas omzetten in melkzuur. De melkzuurproductie verlaagt de pH en remt bederf en schimmelgroei.

Vochtgehalte en gewaskeuze: maïs, gras en klaver zijn veelgebruikte teelten. Het juiste vochtgehalte is cruciaal: circa 60-70% vocht (ongeveer 30-40% droge stof) vergemakkelijkt compacte verdichting en snelle pH-daling. Te natte gewassen kunnen leiden tot ongewenste clostridische fermentatie; te droge gewassen krijgen mogelijk minder fermentatie.

Opslagsystemen en verpakking: silo’s en bunkers, maar ook rollen of balen kunnen worden gefermenteerd. Het doel is een langdurig afgesloten, zuurstofarme omgeving; kunststof folie en luchtdichte afsluiting zijn gebruikelijk.

Inoculanten en beheer: inoculanten op basis van melkzuurbacteriën kunnen de fermentatie verbeteren. Een goede verdichting en snelle afsluiting beperken verlies door zuurstof.

Kwaliteit en toepassing: goed gefermenteerde silage heeft meestal een donkergroene kleur, een zure geur en een lage pH (rond 4,0-4,5). Het behoudt veel voedingsstoffen en levert energie en eiwitten aan herkauwers. Silage wordt veelal in rantsoenen als wintervoer gebruikt.

Risico's: onvoldoende verdichting of beschadigingen aan de verpakking kunnen leiden tot aerobe spoilage, schimmelvorming en verlies van voedingswaarde. Klimaat en opslagduur spelen ook een rol.