Energiegemeenschappen

Energiegemeenschappen zijn georganiseerde groepen burgers, bedrijven en maatschappelijke organisaties die gezamenlijk energie produceren, opslaan, delen en consumeren binnen een lokaal gebied, vaak met hernieuwbare bronnen zoals zonne- en windenergie. De gemeenschappen kiezen meestal voor een rechtsvorm als een coöperatie of vereniging en worden democratisch bestuurd op basis van gelijke stemrechten, meestal één lid, één stem.

Het doel is lokale energiedemocratie, prijsstabiliteit en maatschappelijke betrokkenheid, met economische, sociale en milieuwinst voor deelnemers en de omgeving. Leden dragen bij door lidmaatschap, investeringen of arbeid, en de gemeenschap beheert installaties zoals zonnepanelen op daken of in parken, kleine windturbines en opslag. De geproduceerde energie gaat eerst naar eigen verbruik, met mogelijkheden voor overschotten aan het lokale net of aan handel binnen de gemeenschap.

Regelgeving en markt: Energiegemeenschappen opereren binnen nationale energiewetgeving en Europese kaders die decentrale opwekking en zelfverbruik mogelijk maken. Ze kunnen gebruikmaken van regelingen voor zelfverbruik, netaansluiting en eventueel subsidies of fiscale prikkels die lokale hernieuwbare projecten stimuleren. In de praktijk ontstaan energiegemeenschappen vaak als onderdeel van bredere transitieprojecten en stads- of dorpsvernieuwingsinitiatieven.

Voordelen en uitdagingen: Voordelen zijn onder meer meer lokale controle over energie, sociale cohesie, banen en vaak lagere energiekosten voor deelnemers. Uitdagingen omvatten complexe regelgeving, toegang tot financiering, technische aanleg en onderhoud van installaties, en het organiseren van besluitvorming binnen de gemeenschap.

Zie ook: Renewable Energy Community, energietransitie, energiegemeenschap coöperatie.