democratisch

Democratisch is een bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands dat betrekking heeft op democratie of op kenmerken die passen bij democratische systemen. Het beschrijft een manier van beslissen en bestuur waarin de uiteindelijke macht bij het volk ligt, direct of via gekozen vertegenwoordigers. Het woord is afgeleid van democratie, dat zijn oorsprong vindt in het Grieks demos ('het volk') en kratos ('heerschappij').

In de politiek wordt democratisch gebruikt om een geheel te karakteriseren: democratische instellingen, een democratische rechtsstaat, democratische procedures en democratische participatie. Er bestaan verschillende vormen van democratie; directe democratie (zoals referenda en volksinitiatieven) en representatieve democratie (met parlementen en verkiezingen). Een democratisch besluitvormingsproces kenmerkt zich door open debat, transparantie, gelijke stemrechten en bescherming van minderheidsrechten.

De term zegt echter niet automatisch iets over de kwaliteit van een staat. Een land kan zichzelf als democratisch presenteren terwijl er in de praktijk beperkingen op vrijheden of onafhankelijkheidsprocedures bestaan. De mate van democratie hangt af van factoren als een onafhankelijke rechtspraak, persvrijheid, checks and balances en daadwerkelijke participatie van burgers.

In het dagelijks taalgebruik verwijst democratisch ook naar een stijl van handelen of besluitvorming die inspraak en consensus uitnodigt. Verwante begrippen zijn democratie, democratisering en democratisch proces.