Dosisberekeningen

Dosisberekeningen zijn berekeningen die bepalen hoeveel van een stof of straling aan een patiënt toegediend of waaraan deze wordt blootgesteld. Ze komen voor in de klinische farmacologie, anesthesiologie, oncologie en radiotherapie, en spelen een cruciale rol bij het waarborgen van veiligheid en effectief behandelingsresultaat. Dosisberekeningen kunnen zowel medicamenteuze doseringen als stralingsdoses betreffen.

In medische dosering worden vaak factoren als lichaamsgewicht, lichaamsoppervlak (BSA), nier- of leverfunctie, leeftijd en zwangerschap meegewogen. Veelvoorkomende formules zijn doses uitgedrukt per kilogram lichaamsgewicht (mg/kg) of per vierkante meter lichaamsoppervlak (mg/m2). Soms worden vaste doseringen gehanteerd. Een voorbeeld: bij een dosis van 10 mg/kg voor een patiënt van 70 kg is de benodigde hoeveelheid 700 mg. Bij gewijzigde lever- of nierfunctie kan de dosis of het doseringsinterval aangepast worden.

In radiologie en radiotherapie gaat het om de berekening van de ingezette stralingsdoses, uitgedrukt in Gray (Gy). Deze berekeningen houden rekening met activiteit, halfwaardetijd en bestralingstijd, en worden ondersteund door behandelplanningssystemen. Doel is een effectieve tumorcontrole te bereiken met acceptabele blootstelling van gezond weefsel, en dose-volume-histogrammen worden gebruikt om sancties en beperkingen te controleren.

Praktisch vereist dosisberekenen nauwkeurige invoer, duidelijke documentatie en verificatie. Routinematige controles, dubbele controles en duidelijke roundingregels helpen medicatiefouten en dosisfouten te voorkomen. Naleving van lokale en internationale richtlijnen en professionele normen is essentieel voor veiligheid en kwaliteit.