Coexistenceregelingen

Coexistenceregelingen zijn formele en informele afspraken die het gelijktijdig bestaan mogelijk maken van verschillende belangen, groepen of leefvormen binnen een gedeelde ruimte of systeem. Ze richten zich op het vinden van werkbare compromissen en opereren vaak op het snijvlak van bestuur, wetgeving en samenwerking.

Kenmerkend is dat overeenkomsten tussen partijen uit meerdere lagen komen: duidelijke doelstellingen, gezamenlijke besluitvorming, gecoördineerde taken en instrumenten zoals contracten, convenanten, vergunningen of beleidskaders. Bestuurlijke processen zijn vaak adaptief, met monitoring en bijstelling op basis van ervaring en veranderende omstandigheden.

Toepassingsvelden zijn onder meer natuur- en waterbeheer, stedenbouw en ruimtelijke ordening, landbouw- en milieuplanning, en openbare orde en veiligheid. Voorbeelden omvatten het afstemmen van landbouwactiviteiten met natuurbeschermingsdoelen, of het organiseren van gebruiksrechten in een stedelijk gebied zodat wonen, werken en recreatie naast elkaar kunnen bestaan.

Implementatie verloopt doorgaans via stakeholderanalyse, participatieve sessies, juridische instrumenten en financiële arrangementen voor gedeelde kosten. Evaluatie en herziening vormen kernonderdelen om de regeling aan te passen aan ontwikkelingen zoals demografie, klimaat en economische omstandigheden.

Kritiekpunten betreffen onder meer macht- en participatiedruk, hoge transactiekosten, naleving en handhaving, en de uitdaging om langetermijndoelen te verankeren in veranderende beleidskaders. Zowel beleidsmakers als betrokken partijen spelen een rol in het succes en de duurzaamheid van deze regelingen.