Boetes

Boetes zijn geldelijke sancties die door publieke instanties kunnen worden opgelegd aan personen of organisaties die regels of wetten overtreden. Ze dienen zowel als middel tot straf als afschrikking en verschillen van zwaardere strafmaatregelen zoals gevangenisstraf die door de rechter worden opgelegd.

Er bestaan twee hoofdsoorten boetes. Administratieve boetes worden opgelegd zonder tussenkomst van de strafrechter, vaak voor overtredingen van lokaal bestuur, zoals parkeer- of bouwregelgevingsafwijkingen. Strafrechtelijke boetes maken deel uit van een strafzaak en worden door een rechter opgelegd als onderdeel van de uiteindelijke straf.

Een boete ontstaat meestal nadat een overtreding is vastgesteld. De betrokkene ontvangt een kennisgeving met het boetebedrag en een betalingstermijn. Tegen een boete kan meestal bezwaar worden gemaakt bij de instantie die de boete heeft opgelegd, en in veel systemen is ook beroep bij een rechtbank mogelijk. De exacte termijnen en gronden voor bezwaar verschillen per jurisdictie.

Betaling van de boete wordt doorgaans als voldaan beschouwd als het bedrag binnen de gestelde termijn is betaald. Bij niet tijdige betaling kunnen extra kosten, verhogingen of verzetmaatregelen volgen. Bij aanhoudende niet-betaling kan een incassotraject worden gestart, soms met inschakeling van een deurwaarder en mogelijk verdere incassomaatregelen.

Voortvloeiende rechten en procedures leren betrokkenen vaak beter kennen via de betreffende instantie. In veel rechtsstelsels bestaan ook mogelijkheden tot mediation of korting bij vroegtijdige betaling, en kan juridisch advies nuttig zijn bij bezwaren en beroepen.