Bicarbonaatniveau

Bicarbonaatniveau is de hoeveelheid ijzerachtige bicarbonation (HCO3−) in het bloed of andere lichaamsvloeistoffen en vormt samen met kooldioxide en water het bicarbonaatbuffersysteem dat de zuurtegraad (pH) van het bloed behoudt. Het bicarbonaatniveau is een belangrijke parameter in de beoordeling van de zuur-base balans en wordt doorgaans uitgedrukt in millimol per liter (mmol/L) en soms in milliequivalenten per liter (mEq/L). In het bloed ligt een normaal waardegebied meestal tussen ongeveer 22 en 28 mmol/L, afhankelijk van het laboratorium.

Metingen van het bicarbonaatniveau gebeuren meestal via een arteriële bloedgasanalyse (ABG) of een chemisch bloedonderzoek dat het serum-HCO3− bepaalt. Samen met pH en de partiële spanning van kooldioxide (pCO2) geeft de bicarbonaatwaarde een beeld van de zuur-base toestand van het lichaam. De interpretatie vereist context, omdat veranderingen in bicarbonaat vaak deel uitmaken van compensatiemechanismen in reactie op een respiratoire stoornis of een metabole afwijking.

Interpretatie: een verlaagd bicarbonaatniveau (<22–24 mmol/L) wijst op metabole acidose, wat kan voorkomen bij bijvoorbeeld diabetische ketoacidose, ernstige diarree of nefrorogische aandoeningen. Een verhoogd bicarbonaatniveau (>28 mmol/L) wijst op metabole alkalose, gezien bij extreem braken, overmatige zuig-slag of diureticagebruik. Het lichaam kan proberen te compenseren via de ademhaling: metabole acidose kan gecompenseerd worden door hyperventilatie (verlaagde pCO2), metabole alkalose door hypoventilatie (stijgende pCO2).

Een juiste interpretatie vereist bevestiging met pH, pCO2 en vaak de anionen-gap, evenals klinische context. Het bicarbonaatniveau alleen geeft geen volledige diagnose maar draagt bij aan de evaluatie van de zuur-base toestand.