Bestralingstoestellen

Bestralingstoestellen zijn apparaten die ioniserende straling genereren of uitzenden om specifieke taken uit te voeren. Ze worden ingezet in medische, industriële en onderzoeksomgevingen en kunnen verschillende typen bestraling leveren, afhankelijk van de toepassing en de bron.

In de geneeskunde zijn lineaire versnellers (linacs) de meest gebruikte externe bestralingstoestellen, die hoogenergetische röntgenstralen produceren voor de bestraling van tumoren. Daarnaast bestaan er brachytherapie-apparatuur, waarbij radioactieve bronnen in het lichaam of direct dichterbij de tumor worden geplaatst. Gamma-bestralingstoestellen met bronnen zoals cobalt-60 worden nog toegepast voor bepaalde radiotherapeutische behandelingen en voor industriële doeleinden zoals sterilisation en materiaalbehandeling. Voor diagnostische beeldvorming bestaan ook röntgen- of fluoroscopie-apparatuur, die straling gebruiken om beelden te maken.

Bestralingstoestellen worden ook ingezet voor industriële toepassingen zoals de sterilisatie van medische hulpmiddelen en verpakkingen, dosimetrische onderzoeken en niet-destructief testen van materialen. In Research en ontwikkeling worden ze gebruikt om stralingsgeluids- en stralingseigenschappen te bestuderen en om stralingseffecten te onderzoeken.

Veiligheid en regelgeving zijn cruciaal bij het gebruik van bestralingstoestellen. Ze vereisen afscherming, beveiligingssystemen en interlocks, dosimetrische monitoring en training voor personeel. Het juiste ontwerp, onderhoud en calibratie van apparatuur, evenals stralingsbeschermingsmaatregelen, minimaliseren ongewenste blootstelling. Regulering gebeurt doorgaans via nationale autoriteiten voor stralingsbescherming, met naleving van internationale normen en richtlijnen van organisaties zoals de IAEA en IEC.