Amfibieën

Amfibieën vormen een klasse van koudbloedige tetrapoden die doorgaans een tweestapsleven kennen: ze beginnen meestal met een aquatische larvale fase en vullen later hun leven op het land. De drie hoofdgroepen zijn Anura (kikkers en padden), Caudata/Urodela (salamanders en tritons) en Gymnophiona (caecilianen).

Een kenmerk is een dunne, vochtige huid die gasuitwisseling mogelijk maakt en gevoelig is voor uitdroging. De meeste amfibieën missen uitgebreide schubben en hebben vaak onderling verschillende vormen van ledematen; salamanders en caecilianen tonen variatie van lange slanke lichamen tot slanke, wormachtige vormen. De ademhaling verloopt via de huid en, afhankelijk van de soort, via longen of kieuwen bij larven.

Levenscyclus en voortplanting: eieren worden meestal gelegd in water of vochtige plekken. Bij veel kikkers vindt externe bevruchting plaats. De larven (padden, kikkerslarven) ontwikkelen zich tot volwassen dieren via metamorphose; sommige soorten kennen directe ontwikkeling, waarbij er geen larvale fase is en jonge amfibieën uit legsel komen als miniatuurvolwassenen.

Distributie en diversiteit: amfibieën komen wereldwijd voor, met uitzondering van Antarctica, en bestaan uit ongeveer 8.000 soorten. Tropische regio's hebben de grootste diversiteit; de verschillende vormen variëren van kleine dwergkikkers tot grote salamanders en de wormachtige caecilianen.

Bedreigingen en behoud: amfibieën zijn gevoelig voor veranderingen in het milieu door hun permeabele huid en afhankelijkheid van vocht. Belangrijke bedreigingen zijn habitatverlies, vervuiling, klimaatverandering en ziekte zoals chytridiomycose. Beschermingsinspanningen richten zich op habitatbehoud, monitoring en ziektebeheersing, evenals volksgezondheidsmaatregelen in gebieden met verhoogd risico.