Afsluitsystemen

Afsluitsystemen zijn systemen die bedoeld zijn om een deel van een leidingnet of installatie fysiek af te sluiten. Het doel is isolatie, veiligheid en onderhoud mogelijk maken, of het voorkomen van lekkages in ongewenste situaties. In een afsluitsysteem staan meestal afsluiters centraal, aangevuld met bedienings- en aandrijvingsmiddelen, redundante schakelingen en beveiligingsfuncties.

De belangrijkste componenten zijn afsluiters zoals kogelkraan, klep- of vlinderklep, evenals de bijbehorende bedieningseenheden. Deze kunnen handmatig, elektrisch, pneumatisch of hydraulisch worden aangestuurd. Voor veiligheid en continuïteit kunnen afsluitsystemen voorzien zijn van redundante paden, manoeuvreerbare blokkerings- of verificatiemechanismen en noodbediening. In veel toepassingen worden ook toegangs- en lockout-systemen toegepast om onderhoud veilig te kunnen uitvoeren.

Toepassingsgebieden van afsluitsystemen zijn onder andere drinkwater- en nutsnetten, olie en gas, chemische industrie, procesinstallaties, waterbehandeling en gebouwgebonden installaties. De keuze voor type afsluiter en aandrijving hangt af van factoren zoals vloeistof- of gassoort, drukken en temperaturen, materiaalcompatibiliteit en de gewenste fail-safe werking bij storingen.

Ontwerp en onderhoud gaan hand in hand. Belangrijke ontwerpcriteria zijn betrouwbaarheid, leak tightness, weerstandsvermogen tegen corrosie en voldoende robuuste werking bij calamiteiten. Regelmatige inspectie, testen en onderhoudsbeurten zijn nodig om functionaliteit te waarborgen. Internationale normen en lokale regelgeving (zoals ISO, EN en relevante veiligheidsnormen) vormen vaak kader voor de selectie, installatie en inspectie van afsluitsystemen.