Achtergrondkaarten

Achtergrondkaarten, oftewel basemaps, zijn de kaartlagen die als eerste worden weergegeven om geografische context te bieden voor overige informatie. Ze tonen doorgaans een overzicht van landschap, topografie, bebouwing en infrastructuur en dienen als referentie waarop andere databronnen—zoals cijfers, thema- of locatiegegevens—worden geplaatst. Een goede achtergrondkaart maakt patronen en relaties in de data leesbaar zonder af te leiden.

Er bestaan verschillende typen achtergrondkaarten. Rasterbasemaps tonen beelden zoals ortho- of satellietfoto’s en gestileerde kaarten, terwijl vectorbasemaps kaartinformatie bevatten die door de client wordt getekend. Moderne basemaps kunnen ook hybride lagen combineren, bijvoorbeeld topografie met wegenlabels. Ze worden vaak geleverd als tile-services (XYZ) of WMTS en draaien meestal in Web Mercator.

Bronnen en licenties variëren. Veel achtergrondkaarten zijn open data, met attributievereisten, maar sommige aanbieders hanteren commerciële licenties of restricties. In Nederland leveren publieke portals zoals PDOK achtergrondkaarten aan via online services, vaak met duidelijke attributie en herbruikbare voorwaarden. Gebruikers moeten altijd controleren wat wel en niet is toegestaan.

Praktisch gebruik en ontwerp: achtergrondkaarten moeten stil en niet te druk zijn zodat overlays en symbolen zichtbaar blijven. Kies schaalafhankelijke weergave en houd rekening met contrast en leesbaarheid. Bij kaartpresentaties is attributie en expliciete verwijzing naar de leverancier essentieel.