zoekproces

Het zoekproces is de gestructureerde aanpak om relevante informatie, data of bronnen te vinden die nodig zijn om een onderzoeksvraag te beantwoorden of een doel te bereiken. Het verschijnt in verschillende disciplines en kan variëren van informatieve zoektochten op het web tot meer gestructureerde literatuurstudies.

In wetenschappelijk en professioneel onderzoek onderscheidt men doorgaans twee hoofdtypen: het zoeken naar informatie in databases en op het web (informatieopvraging) en het systematisch doorzoeken van bestaande literatuur voor een overzicht of evaluatie (literatuurzoektocht). Beide vormen vragen om zorgvuldige planning en documentatie, zodat resultaten reproduceerbaar zijn.

Belangrijke fasen van een zoekproces zijn onder meer: het doel en de onderzoeksvraag helder formuleren; het ontwikkelen van een zoekstrategie met sleuteltermen, synoniemen en mogelijke truncaties; het kiezen van geschikte bronnen zoals databanken, vakportalen en bibliotheekcatalogi; het uitvoeren van de zoek met passende operators en filters; het screenen van gevonden items op relevantie en kwaliteit; het extraheren van relevante gegevens; en ten slotte de synthese en verslaglegging van de bevindingen, inclusief een reproduceerbaar stappenplan.

Kernuitoefening omvat ook de evaluatie van resultaten, het beheren van bronnen en het waarborgen van toegang tot de gevonden documenten. Tools en bronnen bestaan uit zoekmachines, wetenschappelijke databanken, bibliotheekcatalogi, repositories en referentiebeheersystemen. Voor professionele en wetenschappelijke toepassingen worden vaak richtlijnen gebruikt die de transparantie en reproduceerbaarheid van het zoekproces bevorderen.