zelfgestuurd

Zelfgestuurd is een bijvoeglijk naamwoord uit het Nederlands, gevormd uit zelf en gestuurd. Het beschrijft iets of iemand die zelfstandig regie voert en beslissingen neemt zonder voortdurende externe aansturing.

In onderwijs en leren verwijst zelfgestuurd leren naar een benadering waarbij de leerling de leerdoelen, het tempo, de bronnen en de evaluatie mede bepaalt, vaak in samenwerking met een coach of begeleider. Belangrijke kenmerken zijn autonomie, zelfregulatie, proactief plannen en reflectie op het eigen leerproces. Onderwijsvormen als blended learning en opleidingsroutes kunnen zelfgestuurde elementen bevatten.

In organisaties duidt zelfgestuurde (of zelfsturende) teams aan een werkgroep die operationele beslissingen en planning zelfstandig kan dragen. Doel is wendbaarheid, hogere betrokkenheid en verantwoordelijkheid. Succes vereist een cultuur van vertrouwen, duidelijke doelstellingen, toegang tot informatie en passende competenties. Nadelen kunnen zijn onzekerheid over verantwoording, variatie tussen prestaties en de noodzaak van leiderschapvaardigheden en coaching.

In technologische of systemen-context kan zelfgestuurd betekenen dat systemen op basis van feedback en doelen zelfstandig acties ondernemen of bijsturen, zonder voortdurende menselijke aansturing. Dit vergt robuuste data, governance en veiligheidsmechanismen.

Gerelateerde concepten zijn zelfsturing, autonomie, zelfregulatie en leerautonomie. Het begrip staat vaak centraal in discussies over gepersonaliseerd leren, agile organisaties en moderne arbeidspraktijken.