woordenboekdefinities

Woordenboekdefinities zijn de beknopte verklaringen van de betekenis van woorden zoals deze voorkomen in woordenboeken. Ze geven aan wat een woord betekent, in welke contexten het gebruikt kan worden en hoe het zich verhoudt tot verwante begrippen. Definities zijn meestal gekoppeld aan een lemma en vermelden vaak de grammaticale categorie (bijv. zelfstandig naamwoord of werkwoord). Voor elke betekenis kan een genummerde lijst worden gegeven (betekenis 1, betekenis 2, enzovoort). Elke betekenis wordt beschreven met een korte omschrijving en vaak met voorbeeldzinnen, synoniemen, antoniemen en soms collocaties of vastzinnige uitdrukkingen.

In monolingale Nederlandse woordenboeken ligt de nadruk op gebruik binnen de Nederlandse taal; in tweetalige woordenboeken vindt men vertalingen en aanvullende informatie. Lexicografen baseren definities op analyse van taalgebruik uit corpora, op citaten uit bronnen en op etymologisch onderzoek. Ze houden rekening met registers, varianten en taalkundige ontwikkelingen.

Digitale en online woordenboeken bieden naast definities vaak extra functies zoals uitspraak of fonetische transcriptie, links naar verwante termen en real-time updaten. Definities kunnen descriptief zijn, die beschrijven hoe het woord in de huidige taal wordt gebruikt; prescriptieve notities geven soms richtlijnen voor gewenst taalgebruik. Doelgroepen variëren van taalleerders en schrijvers tot onderzoekers en taalredacteuren.