wijzgende

Wijzgende is een Nederlandse term die is afgeleid van het werkwoord wijzen, meaning to indicate or to point. In gebruik dient wijzgende vooral als bijvoeglijk naamwoord of als een zelfstandig- werkwoordsvorm die bewegingen, gebaren of signalen beschrijft die naar een referent verwijzen. De betekenis ligt in het tonen of aanwijzen van iets met een handgebaar, vingerwijzing of ander aanduidend gedrag.

Etymologisch gezien is wijzgende een afleiding met het achtervoegsel -ende, zoals bij veel Nederlandse present-participles en bijvoeglijke vormen. In de standaardspelling wordt vaker het verwante wijzende gebruikt, terwijl wijzgende in sommige teksten opduikt als variant of in oudere dialecten. De two spellingsforms kunnen verwijzen naar dezelfde grammaticale functie: het beschrijven van een aanwijsend of signalerend handelen.

Gebruik en voorbeelden: men spreekt van een wijzende vinger als iemand iets aangeeft. Een wijzende beweging kan naar een diagram, kaart of stopteken verwijzen. In beschrijvende talen of linguïstische contexten kan men spreken van wijzende gebaren als onderdeel van deixis, de taalkundige verwijzing naar referenten in de actualiteit van spraak.

Zie ook: deixis, gebaren, aanwijzend voornaamwoord.