weefdifferentiatie

Weefdifferentiatie, in het Nederlands ook wel weefseldifferentiatie genoemd, is het proces waarbij cellen in een weefsel hun identiteit, vorm en functie vaststellen. Door differentiatie ontstaan verschillende celtypen die samenwerken om een functioneel weefsel of orgaan te vormen. Het proces speelt een cruciale rol tijdens embryonale ontwikkeling, bij weefselherstel en bij ziekteprocessen in volwassene.

De differentiatie wordt gereguleerd door een combinatie van genetische programma's, signaalroutes en omgevingsinvloeden. Transcriptiefactoren bepalen welke genen aan- of uitgeschakeld worden, terwijl signaalroutes als Wnt, BMP, Notch en FGF richting en tempo van differentiatie sturen. Epigenetische veranderingen en niet-coderende RNA's regelen celidentiteit op langere termijn. De micro-omgeving, de extracellulaire matrix en cellulaire interacties leveren mechanische en chemische signalen die differentiatie sturen.

In vitro en in vivo studies laten zien hoe cellen kunnen worden geleid naar specifieke linialijnen, zoals epitheel, zenuwweefsel, spierweefsel of bindweefsel. Toepassingen omvatten ontwikkelingsbiologie, regeneratieve geneeskunde en weefselengineering, evenals onderzoek naar ziekten die voortkomen uit differentiatieproblemen, zoals congenitale afwijkingen en kanker. Het begrip van weefdifferentiatie helpt bij het ontwerpen van gerichte therapieën en bij het ontwikkelen van modelweefsels voor medicijnonderzoek en diagnostiek.