waterscheiding

Waterscheiding is in de hydrologie de grens tussen twee drainagebekkens waardoor regenwater en grondwater in verschillende stroomgebieden afvloeien. Op kaarten markeert de waterscheiding de lijn waar neerslag die in het ene gebied valt, niet naar het andere gebied stroomt. De term wordt ook wel waterscheidingslijn genoemd.

De waterscheiding volgt meestal natuurlijke reliëfkenmerken zoals ruggen, heuvelkammen en andere hogere gronden. In vlakke of sterk door de mens beïnvloede landschappen kan de lijn grillig zijn en mede bepaald worden door landgebruik, kanalen, dijken en andere infrastructuur. Lokale verschuivingen in de waterafvoer kunnen voorkomen door waterbeheermaatregelen en kunstmatige waterlopen.

Belang en toepassingen van waterscheidingen liggen vooral in waterbeheer en ruimtelijke planning. Ze bepalen welke gebieden voor de afvoer van neerslag verantwoordelijk zijn en vormen de basis voor hydrologische modellen, overstromings- en drainageplanning, waterkwaliteitsbeheer en ecologische connectiviteit. Ook bij grensoverschrijdend waterbeheer kunnen waterscheidingen juridische en administratieve implicaties hebben voor toewijzing van waters rechten en verantwoordelijkheden.

Methoden: moderne delineatie gebeurt met topografische kaarten en digitale hoogtemodellen (DEM). Hydrologische modellering gebruikt rekenmethoden zoals flow-direction en watershed delineation om de grens te bepalen: elke locatie wordt toegewezen aan het afvoergebied waar het water uiteindelijk naartoe stroomt. Zo vormt de waterscheiding een ondersteunend concept bij het begrijpen en beheren van watersystemen.