vrijwaringsclausule

Een vrijwaringsclausule is een bepaling in een contract waarbij één partij (de vrijwarende partij) zich verplicht de andere partij te vrijwaren tegen aansprakelijkheid, aanspraken en kosten die voortvloeien uit bepaalde omstandigheden. Doel is de verdeling van risico’s en het voorkomen van financiële lasten voor de andere partij, bijvoorbeeld bij claims van derden, schade door handelen van een leverancier, of het gebruik van goederen of diensten.

De clausule omschrijft vaak wat wel en niet onder de vrijwaring valt, wie er wordt beschermd, wie de verdediging van eventuele claims mag voeren en wie de kosten draagt. Veelvoorkomende elementen zijn: een verplichting tot tijdige kennisgeving, de mogelijkheid voor de vrijwarende partij om de verdediging te controleren en schikkingen goed te keuren, en uitsluitingen voor opzet, grove nalatigheid of illegale activiteiten. Soms geldt de vrijwaring alleen voor bepaalde activiteiten of producten.

De rechtsgeldigheid en omvang van vrijwaringsclausules variëren per rechtsgebied en context. Ze zijn doorgaans toegestaan onder voorwaarde van redelijkheid en billijkheid en mogen wettelijke aansprakelijkheid in bepaalde situaties niet volledig uitsluiten, met name bij consumentencontracten of bij ernstige verwijtbaar handelen. In veel gevallen worden vrijwaringen ook ondersteund door of gekoppeld aan een verzekering.

In de praktijk komen vrijwaringsclausules veel voor in B2B-contracten, zoals leverings- en dienstverleningsovereenkomsten, project- en bouwcontracten, softwarelicenties en evenementen. Partijen kiezen voor een bredere of juist gerichte vrijwaring afhankelijk van de risico’s en de aansprakelijkheidsbehoefte, en stemmen dit af met de verzekering en eventuele andere waarborgen.