volatiliteitsindex

Een volatiliteitsindex is een statistische maat die de verwachte volatiliteit van een financieel instrument of een markt over een bepaalde periode weergeeft. In de praktijk wordt zij vaak afgeleid uit de prijzen van opties en geeft zij de marktexpectatie weer van toekomstige bewegingen in de onderliggende waarde, uitgedrukt als jaarlijkse volatiliteit, meestal over de komende 30 dagen.

De meest bekende volatiliteitsindex is de VIX, de Cboe Volatility Index, die de verwachte volatiliteit van de S&P 500-index meet op basis van opties op de S&P 500. Andere indices bestaan voor specifieke markten, zoals de VXN (Nasdaq-100) of volatiliteitsindices op valuta's en grondstoffen. Beleggers gebruiken volatiliteitsindices zowel als barometer van markttwijfel en angst als voor hedging en risicobeheer.

Interpretatie: hogere waarden duiden op hogere verwachte volatiliteit en vaak op verhoogd marktrisico of onzekerheid; lage waarden wijzen op stabiliteit. Ze kunnen dienen als input bij de prijsstelling van afgeleide producten en voor handelstrategieën, maar zijn geen directe voorspellers van toekomstige rendementen en reflecteren vooral de huidige marktvraag naar opties.

Berekening: indicaties worden doorgaans berekend uit de implied volatility afgeleid van opties. De specifieke methodiek varieert per index, maar in het algemeen combineert zij de prijzen van opties met verschillende strike prices die nabij- en volgende expiratiedata hebben, om een 30-dagen vooruitgaande volatiliteit te schatten.

Beperkingen: volatiliteitsindices weerspiegelen uitsluitend implied volatiliteit en zijn gevoelig voor optionelijke vraag, liquiditeit en marktactiviteiten zoals hedging, waardoor ze af kunnen wijken van gerealiseerde volatiliteit.