vervangingsfrequentie

Vervangingsfrequentie is de afgesproken of verwachte tijds- of gebruiksinterval waarna een onderdeel, apparaat of product vervangen dient te worden om prestaties te waarborgen en uitval te voorkomen. De exacte frequentie hangt samen met de verwachte levensduur, het gebruikspatroon, de omgeving en het onderhoudsbeleid.

Er zijn verschillende benaderingen. Bij tijdgebaseerde vervanging wordt vervanging gepland na een vaste tijd of leeftijd van het onderdeel. Bij gebruiksgebonden vervanging gebeurt vervanging na een bepaald aantal gebruikseenheden, kilometers of bedrijfstijd. Conditiegedreven vervanging berust op sensorinformatie en inspectieresultaten die aangeven dat vervanging noodzakelijk is.

Factoren die de vervangingsfrequentie beïnvloeden, zijn onder andere betrouwbaarheid en slijtage, degradatie, belastingsniveau, omgevingstemperatuur en trillingen, chemische blootstelling, onderhouds- en beschikbaarheidsbeleid, en economische overwegingen zoals aanschaf- en onderhoudskosten en de kosten van stilstand.

Praktische berekening en planning maken gebruik van betrouwbaarheidsanalyse en statistische modellen. Veelgebruikte indicatoren zijn MTBF (mean time between failures) en MTTF (mean time to failure), die helpen bij het inschatten van geschikte intervallen. Voor niet-repareerbare onderdelen wordt vaak MTTF gebruikt; voor reparatie en herstel wordt MTBF toegepast. Daarnaast kunnen Weibull-distributie en andere faalanalysemodellen patronen in faalkansen beschrijven. Data uit historie, condition monitoring en predictief onderhoud ondersteunen een adaptieve vervangingsfrequentie die kan variëren naargelang prestaties en kosten.

Toepassingsgebieden omvatten industriële installaties, voertuigen, elektronica en medische apparatuur. Het doel van een gerichte vervangingsfrequentie is om betrouwbaarheid, beschikbaarheid en kosten in balans te houden door tijdig vervanging te plannen en downtime te minimaliseren.