verbruikelijke

Verbruikelijke is een Nederlands bijvoeglijk naamwoord met de betekenis 'gewoonlijk of gebruikelijk; wat in de praktijk vaak voorkomt en als standaard wordt beschouwd'. Het beschrijft zaken, gewoonten of procedures die normaal zijn, volgens de gang van zaken of wat als standaard wordt gezien. In zinnen kan men bijvoorbeeld spreken van de verbruikelijke gang van zaken of van verbruikelijke kosten.

Etymologie en vormgeving: het woord is afgeleid van het bijvoeglijk naamwoord bruikbaar ofbruikelijk, met het voorvoegsel ver- dat vaak een extra nadruk of nuance toevoegt. Verbruikelijke verschijnt meestal in enkelvoud en meervoud bij de juiste de-/het-nomen, en staat eveneens in de correcte volgorde na het bepaalde artikel (de) of het (het): bijvoorbeeld “de verbruikelijke gang van zaken” en “de verbruikelijke kosten”.

Gebruik en nuance: verbruikelijke klinkt formeler en komt vaker voor in geschreven taal, bijvoorbeeld in rapporten, beleidsstukken of formele beschouwingen. In alledaagse spreektaal wordt vaker gebruik gemaakt van synoniemen zoals gebruikelijk, gewoon of normaal. Het antoniem is onbruikelijk of ongebruikelijk, wat wijst op iets dat afwijkt van wat normaal is.

Samenvattend verwijst verbruikelijke naar wat in concrete contexten als standaard of gewoon geldend wordt beschouwd, en wordt vooral in formele of beschouwende teksten gebruikt om aan te geven dat iets volgens de gangbare praktijk verloopt.