treinbeveiligingssystemen

Treinbeveiligingssystemen zijn veiligheidssystemen die ontworpen zijn om treinverkeer veilig te houden door snelheid te bewaken en waar nodig automatisch te remmen. Ze controleren de positie van treinen, dwingen naleving van snelheidsrestricties en kunnen een automatische stop in gang zetten bij gevaar of wanneer de bestuurder niet reageert. Ze vormen een kernonderdeel van hedendaagse rijveiligheid en verkeerbeheer.

Een typisch systeem bestaat uit trackside componenten en onboard uitrusting, in combinatie met centrale verkeersleiding. Trackside installaties zoals seinen, wissels en beveiligingslussen leveren informatie aan de trein, terwijl de onboard elektronica de snelheid en afstand tot het volgende signaal bewaakt en mogelijk remscenario's berekent. Communicatiekanalen zoals balises of mobiele radio zorgen voor dataoverdracht tussen trein en centrale systemen.

Er bestaan zowel oudere, nationaal georiënteerde systemen (bijvoorbeeld ATB in Nederland, PZB in Duitsland, TBL/TVM in België/Frankrijk) als moderne Europese standaarden. Het Europese Train Control System (ETCS) is bedoeld om interoperabiliteit te vergroten en maakt gebruik van cabsignaling en radio (GSM-R) met ETCS-niveaus 1 tot 3, afhankelijk van infrastructuur en operatiebehoefte.

Implemenatie en regelgeving: ETCS maakt deel uit van het Europese Railverkeersbeheersysteem (ERTMS) en is gericht op interoperabiliteit. Veiligheidsnormen zoals EN 50126, EN 50128 en EN 50129 beschrijven RAMS-eisen (Reliability, Availability, Maintainability, Safety) en vormen basis voor certificering en audits.