trechterwerking

Trechterwerking is een term die wordt gebruikt om een proces te beschrijven waarin een groot aantal beginpunten of opties via meerdere fasen wordt teruggebracht tot een kleiner aantal eindpunten of outputs. De metafoor ligt in de trechter: bij elke fase gaat een deel van de elementen verloren of wordt geselecteerd, waardoor de variatie aan het eind kleiner is dan aan het begin. De term wordt in verschillende vakgebieden toegepast, meestal om een gefilterd of geconcentreerd resultaat te beschrijven.

De werking berust op selectiecriteria, drempels, beslissingsregels of gating die in elke fase worden toegepast. Hierdoor vermindert het aantal elementen stap voor stap, wat kan leiden tot meer focus en efficiëntie maar ook tot verlies van potentieel of bias als de criteria niet representatief zijn of de data ongelijk verdeeld zijn.

Toepassingen komen veel voor in marketing en verkoop, waar men spreekt van een sales funnel die consumenten door fasen als bewustwording, interesse, overweging en aankoop leidt. In datawetenschap en informatiestromen verwijst trechterwerking naar ETL- of data-pijplijnen waarin ruwe data wordt gereinigd, gefilterd en samengevat tot bruikbare informatie. In operations en productie beschrijft het vaak bottlenecks en de gefaseerde afname van work-in-progress.

Voordelen zijn onder meer duidelijkheid, meetbaarheid en betere toewijzing van middelen; nadelen kunnen verlies van waardevolle input en vertekening zijn als selectiecriteria misleidend of niet representatief zijn.

Zie ook: trechter (funnel), funnel-analyses, conversieratio, bottleneck, data processing.