aankoop

Aankoop is het proces van het verwerven van goederen of diensten in ruil voor betaling. In de praktijk wordt soms een onderscheid gemaakt tussen de aankoophandeling zelf en de bredere inkoopfunctie (inkoop of procurement), die ook behoeftebepaling, leveranciersselectie en contractbeheer omvat. Aankoop vindt plaats in zowel consumenten- als zakelijke context, maar bij organisaties is het doorgaans gestructureerd en methodisch.

Het aankoopproces kent doorgaans meerdere fasen: behoefteanalyse en specificatie; marktonderzoek en leveranciersselectie; aanbesteding of offertes aanvragen; contractafspraken en het plaatsen van een kooporder; levering en ontvangst controle; factuurverwerking en betaling. Grotere organisaties ondersteunen dit met e-procurement systemen, catalogi en SRM (supplier relationship management).

Belangrijke overwegingen zijn prijs, kwaliteit, levertijd en leveringsbetrouwbaarheid, garantie en service, alsook betalingsvoorwaarden en risicobeheersing. Duurzaamheid en ethiek spelen een steeds grotere rol bij leverancierskeuzes. Daarnaast wordt vaak gekeken naar de totale eigendomskosten (TCO), die ook onderhoud, gebruik en afschrijving omvatten.

Bij publieke sector en overheidsinstellingen gelden aanvullende regels om concurrentie en transparantie te bevorderen, zoals aanbestedingsprocedures. Het doel van een verantwoorde aankoop is een tijdige beschikbaarheid van de juiste goederen of diensten tegen een redelijke prijs, met beheersbare risico's en hoge kwaliteit.